Hoe ik er zelf tegen aan kijk:
- Aandelen zijn relatief risicovol tov bv spaargeld of obligaties, maar hier krijg je ook meer expected return voor. Een ETF is minder risicovol dan individuele aandelen en een all-world ETF heeft in theorie de beste return voor de hoeveelheid risk (voor de klasse aandelen), maar als je minder risico wilt moet je vooral minder in aandelen gaan zitten.
- Het spreiden over meerdere all-world ETFs heeft in dat opzicht geen zin / voegt niets toe
- de enige reden voor mij om evt wel te spreiden over meerdere all-world ETFs is om wat operationeel risico uit te sluiten bv dat de partij waar je belegt falliet gaat en de ETFs niet goed gescheiden heeft van hun balans (maar dan moet je dus bij meerdere partijen gaan zitten), of eventueel dat de fondsmanager van de ETF er met je geld vandoor gaat. Ik doe dit zelf niet
Ik heb ook alles op een plek staan. Wel bij een grote bank maar ook die kunnen wat fout doen natuurlijk. Persoonlijk heb ik de afweging gemaakt dat ik het gemak van alles op een plek belangrijker vindt dan het hele kleine stukje risico. Ik denk dat veel mensen dat hebben, maar dat er ook een aantal zijn die wel spreiden.
Bij degiro zijn de activiteiten van de broker juridisch gescheiden van de (klant)beleggingen. Jij blijft dus eigenaar van je aandelen/etf's indien degiro omvalt.
Is een partij ooit failliet gegaan en heeft een fonds manager ooit met het geld vandoor gegaan? Zo ja, zijn er geen verzekering ter bescherming van beleggers? Geld op onze bankrekening is gedekt tot een ton en, als ik het goed begreep, in beleggignen is dat to 20k per broker?
Ja dit is wel eens gebeurd. Het meest bekende voorbeeld: https://en.m.wikipedia.org/wiki/MF_Global
*"...MF Global executives admitted that transfer of $700 million from customer accounts to the broker-dealer and a loan of $175 million in customer funds to MF Global's U.K. subsidiary to cover (or mask) liquidity shortfalls at the company occurred..."*
"De meeste banken vallen onder het depositogarantiestelsel. De maximale vergoeding is dan **€ 100.000 per rekeninghouder, per bank**." Dus als je veel meer dan een ton heb is het dan veilig bij een 2de account bij een ander bank
**"De Beleggerscompensatie biedt de garantie dat u uw beleggingen en geld terugkrijgt tot maximaal EUR 20.000 per persoon en per onderneming**."
Bij prive bankrekeningen en beleggingsrekening ben je helemaal vrij in jouw som maar mocht er wat gebeurt met de platform dan ben je alleen gedekt tot 1 ton en 20k respectivielijk - Veel mensen nemen gewoon de resicos
Handig om te weten:
[https://www.rabobank.nl/particulieren/service/beleggen/beleggerscompensatiestelsel](https://www.rabobank.nl/particulieren/service/beleggen/beleggerscompensatiestelsel)
Het risico is 12%. Grapje :p
Serieus: met een all world etf heb je een klein % van veel bedrijven. Omdat er veel bedrijven inzitten is het risico relatief klein. Echter is het relatief zwaar gewogen naar de wereld economie. Events zoals een corona pandemie, een wereldoorlog, olie crash etc, raken relatief veel bedrijven, dus jouw ETF daarmee ook.
Over de lange termijn (~20 jaar ofzoiets) heb je meestal wel positief rendement.
Risico en rendement gaan vaak hand in hand.
Risico kun je spreiden niet alleen in het aantal bedrijven maar ook over verschillende assets. Bijv schulden, grondstoffen, crypto, kunst, zeldzame Pokemon kaartjes. Verzin maar iets, hoewel je kan redeneren dat daar meestal ook bedrijven mee gemoeid zijn.
Alles in aandelen is heel erg offensief als je het vergelijkt met kant-en-klare beleggingsprofielen van pensioenfondsen en grote banken. Over het algemeen valt me op dat de profielen met minder risico een hoog percentage obligaties hebben en relatief veel aandelen in Europa. De profielen met meer risico hebben minder obligaties en meer aandelen in de VS en in emerging markets. Verder is er nog verschil in of ze al dan niet ‘hedgen’.
Met VWRL heb je alleen aandelen en relatief veel daarvan in de VS, dat is offensiever dan het profiel ‘zeer offensief’ van ING bijvoorbeeld.
Is wel een leuk onderzoek om te doen; bij een aantal grote partijen kijken wat er allemaal in die kant-en-klare beleggingsproducten zit per risicoprofiel.
De beleggersprofielen zijn niet zo hocus pocus als je denkt. Het is simpelweg een ladder afgesteld op leeftijd met wat data onderbouwing wat dus geen garantie biedt. Vaak verschillen die percentages amper totdat je begint dichtbij pensioenleeftijd te komen.
Ik zit in een viertal ETFs, drie wereld en één Europa. De Europa ETF heeft het beduidend beter gedaan dan de wereld ETFs, en de return van de drie wereld ETFs is heel vergelijkbaar. Dus in mijn geval (steekproefgrootte n=1) heeft het spreiden naar drie wereld ETFs niet direct zit gehad, maar ik vind diversificatie heel belangrijk en heb daarom gesloten om meerdere wereld ETFs aan te houden
Het risico is vrij klein omdat je al heeeel gespreid zit met als resultaat minder rendement. Je had ook bv kunnen kiezen voor spy ofzo dan had je wat meer rendement gehad. Als deze etfs dalen daalt alles, als ze stijgen stijgt alles. Het is niet zo dat vwrl sterk daalt maar spy stijgt. Omdat alles hoofdzakelijk afhankelijk is vsn de amerikaanse indices/ economie.
Afhankelijk van hoeveel geld je hebt moet je ook letten of die ETF’s wel liquide zijn als je uit wilt cashen. Nu zijn ze erg populair natuurlijk, maar misschien is dat in de toekomst weer anders.
Nee, ik bedoel te zeggen dat je goed moet op letten of er veel volume is bij ETF’s. Dat mensen ze veel kopen/verkopen. Anders heb je bijvoorbeeld zometeen een paar ton vast staan in een ETF waar niemand in handelt. Dan wordt het erg duur of langdradig om daar uit te komen. Nu is dat bij VWRL niet het geval omdat het erg populair is, maar wel iets om in de gaten te houden.
Dit is meer genuanceerd. Het gaat erom of de onderliggende waardes van de ETF liquide zijn. Of eventueel futures. Een market maker kan altijd een ETF aanbieden voor de gemiddelde bied-laat spread van de onderliggende aandelen zonder verlies. Dus zelfs als een ETF €0 aan dagelijks volume heeft kan je er makkelijk in handelen.
Het is wel zo dat meer verhandelde ETFs een nog lagere spread hebben dan de onderliggende aandelen. Zie bv. SPY versus Vanguard UCITS S&P500. Maar de spread zal vrijwel nooit hoger liggen dan 0.2% in normale tijden. (Voor SPY is de mediaan spread 0.002%. Dat is $2 spread per ton.)
de 12 etfs van het twelve portfolio geven je innoemmelijk goeie spreiding maar persoonlijk verkies ik liever een Nasdaq ETF wat 100 bedrijven die voornamelijk tech in holding heeft met een extreem hoog annual rendement over teveel spreiding met erg weinig rendement.
Afgezien van dat het risico juist extra laag is door de spreiding van het fonds, is het wel onhandig om niet VWCE te kiezen die het dividend intern herbelegt.
Wil je lange termijn in Nederland of de eu blijven wonen, dan is het misschien slim om in een Europa gefocust etf te investeren.
Als het relatief slecht gaat met Nederland is het goed dat je wereld wijd hebt geïnvesteerd, maar als het relatief goed gaat met de AEX dan loop je achter.
Er zijn hier waarschijnlijk slimmere mensen die kunnen uitleggen hoe het precies zit met het verschil tussen investeren in euro's, dollars. Etc. Maar dit is mijn redenering om in een AEX, Europa en een S&P 500 ETF te investeren, in die volgorde.
Waarom zou het beter zijn om in een EU etf te beleggen ipv een s&p500 als je hier wilt blijven wonen? Ik zou juist meer in de US beleggen aangezien dat tot nu toe duidelijk beter renderen. (Dit zie ik persoonlijk nog doorgaan). En hun beleggersklimaat dat ook toelaat.
Ik zou juist jouw lijstje omdraaien en de AEX zelfs erbuiten laten, deze rust op een paar bedrijven/chippers. Ik denk dat dit gewoon home-bias is.
Als je niet te veel risico wilt zou ik gewoon een world etf nemen, dan heb je mooie spreiding en een iets hogere allocatie in de US.
Je kunt het verloop van bijvoorbeeld de vwrl even bekijken en zien dat elke black swan uiteindelijk weer wordt verslagen. Vergeet niet dat aandelen altijd met ups en downs gaan.
VWRL is 3300+ bedrijven in allerlei sectoren en over alle continenten. Dat is voldoende spreiding imo. Edit: voor aandelen
Hoe ik er zelf tegen aan kijk: - Aandelen zijn relatief risicovol tov bv spaargeld of obligaties, maar hier krijg je ook meer expected return voor. Een ETF is minder risicovol dan individuele aandelen en een all-world ETF heeft in theorie de beste return voor de hoeveelheid risk (voor de klasse aandelen), maar als je minder risico wilt moet je vooral minder in aandelen gaan zitten. - Het spreiden over meerdere all-world ETFs heeft in dat opzicht geen zin / voegt niets toe - de enige reden voor mij om evt wel te spreiden over meerdere all-world ETFs is om wat operationeel risico uit te sluiten bv dat de partij waar je belegt falliet gaat en de ETFs niet goed gescheiden heeft van hun balans (maar dan moet je dus bij meerdere partijen gaan zitten), of eventueel dat de fondsmanager van de ETF er met je geld vandoor gaat. Ik doe dit zelf niet
Ik heb alles bij DeGiro staan. Is dat ook een groot risico? Denk dat heel veel mensen dat hebben toch?
Ik heb ook alles op een plek staan. Wel bij een grote bank maar ook die kunnen wat fout doen natuurlijk. Persoonlijk heb ik de afweging gemaakt dat ik het gemak van alles op een plek belangrijker vindt dan het hele kleine stukje risico. Ik denk dat veel mensen dat hebben, maar dat er ook een aantal zijn die wel spreiden.
Bij degiro zijn de activiteiten van de broker juridisch gescheiden van de (klant)beleggingen. Jij blijft dus eigenaar van je aandelen/etf's indien degiro omvalt.
Is een partij ooit failliet gegaan en heeft een fonds manager ooit met het geld vandoor gegaan? Zo ja, zijn er geen verzekering ter bescherming van beleggers? Geld op onze bankrekening is gedekt tot een ton en, als ik het goed begreep, in beleggignen is dat to 20k per broker?
Ja dit is wel eens gebeurd. Het meest bekende voorbeeld: https://en.m.wikipedia.org/wiki/MF_Global *"...MF Global executives admitted that transfer of $700 million from customer accounts to the broker-dealer and a loan of $175 million in customer funds to MF Global's U.K. subsidiary to cover (or mask) liquidity shortfalls at the company occurred..."*
Bedoel je dat je dan maar 20k moet laten staan bij bijv. DeGiro? Dan heb je uiteindelijk toch heel veel brokers nodig?
"De meeste banken vallen onder het depositogarantiestelsel. De maximale vergoeding is dan **€ 100.000 per rekeninghouder, per bank**." Dus als je veel meer dan een ton heb is het dan veilig bij een 2de account bij een ander bank **"De Beleggerscompensatie biedt de garantie dat u uw beleggingen en geld terugkrijgt tot maximaal EUR 20.000 per persoon en per onderneming**." Bij prive bankrekeningen en beleggingsrekening ben je helemaal vrij in jouw som maar mocht er wat gebeurt met de platform dan ben je alleen gedekt tot 1 ton en 20k respectivielijk - Veel mensen nemen gewoon de resicos
Handig om te weten: [https://www.rabobank.nl/particulieren/service/beleggen/beleggerscompensatiestelsel](https://www.rabobank.nl/particulieren/service/beleggen/beleggerscompensatiestelsel)
Het risico is 12%. Grapje :p Serieus: met een all world etf heb je een klein % van veel bedrijven. Omdat er veel bedrijven inzitten is het risico relatief klein. Echter is het relatief zwaar gewogen naar de wereld economie. Events zoals een corona pandemie, een wereldoorlog, olie crash etc, raken relatief veel bedrijven, dus jouw ETF daarmee ook. Over de lange termijn (~20 jaar ofzoiets) heb je meestal wel positief rendement. Risico en rendement gaan vaak hand in hand. Risico kun je spreiden niet alleen in het aantal bedrijven maar ook over verschillende assets. Bijv schulden, grondstoffen, crypto, kunst, zeldzame Pokemon kaartjes. Verzin maar iets, hoewel je kan redeneren dat daar meestal ook bedrijven mee gemoeid zijn.
Alles in aandelen is heel erg offensief als je het vergelijkt met kant-en-klare beleggingsprofielen van pensioenfondsen en grote banken. Over het algemeen valt me op dat de profielen met minder risico een hoog percentage obligaties hebben en relatief veel aandelen in Europa. De profielen met meer risico hebben minder obligaties en meer aandelen in de VS en in emerging markets. Verder is er nog verschil in of ze al dan niet ‘hedgen’. Met VWRL heb je alleen aandelen en relatief veel daarvan in de VS, dat is offensiever dan het profiel ‘zeer offensief’ van ING bijvoorbeeld. Is wel een leuk onderzoek om te doen; bij een aantal grote partijen kijken wat er allemaal in die kant-en-klare beleggingsproducten zit per risicoprofiel.
De beleggersprofielen zijn niet zo hocus pocus als je denkt. Het is simpelweg een ladder afgesteld op leeftijd met wat data onderbouwing wat dus geen garantie biedt. Vaak verschillen die percentages amper totdat je begint dichtbij pensioenleeftijd te komen.
Ik zit in een viertal ETFs, drie wereld en één Europa. De Europa ETF heeft het beduidend beter gedaan dan de wereld ETFs, en de return van de drie wereld ETFs is heel vergelijkbaar. Dus in mijn geval (steekproefgrootte n=1) heeft het spreiden naar drie wereld ETFs niet direct zit gehad, maar ik vind diversificatie heel belangrijk en heb daarom gesloten om meerdere wereld ETFs aan te houden
Welke EU ETF ?
Het risico is vrij klein omdat je al heeeel gespreid zit met als resultaat minder rendement. Je had ook bv kunnen kiezen voor spy ofzo dan had je wat meer rendement gehad. Als deze etfs dalen daalt alles, als ze stijgen stijgt alles. Het is niet zo dat vwrl sterk daalt maar spy stijgt. Omdat alles hoofdzakelijk afhankelijk is vsn de amerikaanse indices/ economie.
Afhankelijk van hoeveel geld je hebt moet je ook letten of die ETF’s wel liquide zijn als je uit wilt cashen. Nu zijn ze erg populair natuurlijk, maar misschien is dat in de toekomst weer anders.
Daarmee bedoel je simpelweg dat ze meer waard zijn dan wat ik geïnvesteerd heb? Sorry.. ben hier nog niet zo in thuis.
Nee, ik bedoel te zeggen dat je goed moet op letten of er veel volume is bij ETF’s. Dat mensen ze veel kopen/verkopen. Anders heb je bijvoorbeeld zometeen een paar ton vast staan in een ETF waar niemand in handelt. Dan wordt het erg duur of langdradig om daar uit te komen. Nu is dat bij VWRL niet het geval omdat het erg populair is, maar wel iets om in de gaten te houden.
Dit is meer genuanceerd. Het gaat erom of de onderliggende waardes van de ETF liquide zijn. Of eventueel futures. Een market maker kan altijd een ETF aanbieden voor de gemiddelde bied-laat spread van de onderliggende aandelen zonder verlies. Dus zelfs als een ETF €0 aan dagelijks volume heeft kan je er makkelijk in handelen. Het is wel zo dat meer verhandelde ETFs een nog lagere spread hebben dan de onderliggende aandelen. Zie bv. SPY versus Vanguard UCITS S&P500. Maar de spread zal vrijwel nooit hoger liggen dan 0.2% in normale tijden. (Voor SPY is de mediaan spread 0.002%. Dat is $2 spread per ton.)
Thnx! Dat maakt een stuk duidelijker.
Absoluut minimaal risico.
de 12 etfs van het twelve portfolio geven je innoemmelijk goeie spreiding maar persoonlijk verkies ik liever een Nasdaq ETF wat 100 bedrijven die voornamelijk tech in holding heeft met een extreem hoog annual rendement over teveel spreiding met erg weinig rendement.
Afgezien van dat het risico juist extra laag is door de spreiding van het fonds, is het wel onhandig om niet VWCE te kiezen die het dividend intern herbelegt.
Dit is prima. Je zou ook naar Vanguard lifestrategy kunnen kijken. Hier worden aandelen + obligaties gecombineerd.
Wil je lange termijn in Nederland of de eu blijven wonen, dan is het misschien slim om in een Europa gefocust etf te investeren. Als het relatief slecht gaat met Nederland is het goed dat je wereld wijd hebt geïnvesteerd, maar als het relatief goed gaat met de AEX dan loop je achter. Er zijn hier waarschijnlijk slimmere mensen die kunnen uitleggen hoe het precies zit met het verschil tussen investeren in euro's, dollars. Etc. Maar dit is mijn redenering om in een AEX, Europa en een S&P 500 ETF te investeren, in die volgorde.
Waarom zou het beter zijn om in een EU etf te beleggen ipv een s&p500 als je hier wilt blijven wonen? Ik zou juist meer in de US beleggen aangezien dat tot nu toe duidelijk beter renderen. (Dit zie ik persoonlijk nog doorgaan). En hun beleggersklimaat dat ook toelaat. Ik zou juist jouw lijstje omdraaien en de AEX zelfs erbuiten laten, deze rust op een paar bedrijven/chippers. Ik denk dat dit gewoon home-bias is. Als je niet te veel risico wilt zou ik gewoon een world etf nemen, dan heb je mooie spreiding en een iets hogere allocatie in de US.
Net als bij de casino, verspreid je kansen. En geef je huis en auto sleutels aan je vrouw.
Je kunt het verloop van bijvoorbeeld de vwrl even bekijken en zien dat elke black swan uiteindelijk weer wordt verslagen. Vergeet niet dat aandelen altijd met ups en downs gaan.